ပိဏ္တပါတ္-ဆြမ္း (ဆြမ္းေလာင္းလွဴျခင္းအက်ဳိးတရား) ရွင္းတမ္း

*****************************************************************

ေန႔စဥ္မျပတ္ဆြမ္းေလာင္းတာကို သိမ္သပတ္ ဆြမ္းလို႔ ေခၚတာ စာလုံးေပါင္းနဲ႔ အဓိပၸာယ္ ရွင္းျပေပးပါဘုရား အက်ိဳးေက်းဇူး အတိုေကာက္ေရာ ဘုရား။ (ေမျမန္မာ)

ဒကာမၾကီး ေမးခြန္းေလးအတြက္ ဦးဇင္း ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ “ျမတ္စြာဘုရားမွာ စိန္၊ ေက်ာင္းမွာသိမ္၊ သကၤန္းမွာ ကထိန္၊ ဆြမ္းမွာပိဏ္” ဆုိျပီး အဆုိရွိပါတယ္။ ဘုရားမွာ စိန္ဖူးေတာ္ဟာ အျမင့္ျမတ္ဆုံး၊ ေက်ာင္းအေဆာက္အဦးမ်ားမွာ သာသနာျပန္႔ပြားေအာင္ ေဆာင္ရြတ္ေပးေနတဲ့ သိမ္က အျမတ္ဆုံး၊ သကၤန္းမွာဆုိ တစ္ႏွစ္မွ တစ္လ၊ တစ္လမွ တစ္ရက္၊ တစ္ရက္မွ တစ္ေက်ာင္း၊ တစ္ေက်ာင္းမွာမွ တစ္ၾကိမ္သာ ခင္းခြင့္ရတဲ့ ကထိန္သကၤန္းက အျမတ္ဆုံးျဖစ္သလုိ ဆြမ္းမွာလည္း ေန႔စဥ္ အာစိဏၰကံ အျမဲမျပတ္ လွဴဒါန္းေနတဲ့ ဆြမ္းဟာလည္း အျမတ္ဆုံးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကုိ ပိ႑ပါတ (ပိဏ္တပါတ္) (သုိ႔) နိစၥဘတ္ လုိ႔ေခၚပါတယ္။ ျမန္မာလုိျပန္ရင္ “သပိတ္၌ခံရ၍ ရေသာဆြမ္း” A Collection of alms. Food received in the alms-bowl of a Buddhist monk လုိ႔ ဖြင့္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္ ေန႔တုိင္း ေလာင္းလွဴတဲ့ အလွဴကုိေတာ့ ပိ႑ပါတ-ဒါန (သပိတ္ထဲသုိ႔ ထည့္၍ ဆြမ္းလွဴျခင္း) လုိ႔ဆုိပါတယ္။

စာေရးတံမဲခ်ျပီးလွဴဒါန္းတဲ့ဆြမ္းကုိေတာ့ မဟာဒုတ္ဆြမ္း(သလာကဘတၱ)၊ တစ္လမွာ လဆန္း-၁ရက္မွ လျပည့္ ၁၅ရက္ထိ( လဆန္းပကၡ ) လျပည့္ေတာ္ ၁ရက္မွ လကြယ္ထိက လဆုတ္ပကၡဆုိျပီး တစ္လမွာ တစ္ၾကိမ္(သုိ႔) ႏွစ္ၾကိမ္လွဴဒါန္းတဲ့ဆြမ္းကုိေတာ့ ပကၡိယဘတၱဟုေခၚဆုိျပီး၊ ေန႔စဥ္ေန႕တုိင္း ေလာင္းလွဴတဲ့ ဆြမ္းဝတ္ကုိေတာ့ ပိ႑ပါတ- ပိဏ္တပါတ္(သုိ႔မဟုတ္) နိစၥဘတ္ဟု ေခၚ၏။

မိမိအိမ္ေရွ႕သုိ႔ ေရွးေရွး ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ အေလ့အထျဖစ္တဲ့ ဆြမ္းခံျခင္းအမႈ၊ အဂၢသာဝက၊ မဟာသာဝက၊ ပကတိသာဝကအရွင္အျမတ္၏ ထုံးကုိ ႏွလုံးမူ၍ စာသင္ စာခ်၊ တရားေဟာ ၊ တရားထုိင္၊ ပရိယတၱိဝန္ကုိေဆာင္ေတာ္မူေနၾကေသာ သံဃာေတာ္အရွင္ျမတ္မ်ား၊ ပဋိပတၱိဝန္ကုိ ေဆာင္ေတာ္မူၾကေသာ သံဃာေတာ္တုိ႔၏ သပိတ္ထဲသုိ႔ ဆြမ္းတစ္ဇြန္း၊ ဟင္းတစ္ခြက္၊ ေန႔စဥ္မွန္မွန္ခ်က္ျပီး ေလာင္းလွဴမယ္ဆုိရင္ ပုဂၢဳိလ္စြဲလည္းကင္း၊ ေစတနာလည္းနုိင္နင္း၊ သဒၶါတရားလည္းျဖဴဝင္းျပီး စိတ္နုိင္ ကုိယ္နုိင္လွဴရလုိ႔ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာျဖစ္မယ္။ တစ္ႏွစ္မွာ ရက္ေပါင္း(၃၆၅)ရက္ရွိေတာ့ ရက္မွန္မွန္ ဆြမ္းေလာင္းလွဴသူမွာ တစ္ရက္လ်ွင္ ပုဗၺေစတနာ(မလွဴမီျဖစ္တဲ့ေစတနာ)၊ မုဥၥေစတနာ (လွဴဆဲအခါမွာျဖစ္တဲ့ေစတနာ)၊ အပရေစတနာ(လွဴျပီးေနာက္
ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာျဖစ္တဲ့ေစတနာ) ကုသုိလ္ရယ္ဆုိျပီး သုံးမ်ဳိးရတာေပါ့။(၃၆၅)ရက္ဆုိေတာ့ တစ္ႏွစ္မွာ(၁၀၉၅)မ်ဳိးရတယ္လုိ႔ဆုိရမွာပါ။

ေနာက္တစ္ခ်က္ သံဃာေတာ္တုိ႕အေနျဖင့္ အလွဴရွင္ ဆြမ္းဒကာ ဆြမ္းဒကာမမ်ားထဲမွ တတ္စြမ္းသမ်ွ လွဴဒါန္းတဲ့ ဆြမ္း၊ ဆြမ္းဟင္းကုိသာ အလွဴခံၾကျပီး၊ ဆြမ္းေကာင္းတာ မေကာင္းတာ၊ ဆြမ္းဟင္း ေကာင္းတာ မေကာင္းတာဟု တစ္ခြန္းမွ မေျပာၾက။ ေလာင္းသမ်ွႏွင့္သာ တင္းတိမ္ ေရာင့္ရဲ ၾကရ၏။ တင္းတိမ္ ေရာင့္ရဲ တဲ့တရားကိန္းေနျပီဆုိလ်ွင္ လုိခ်င္တက္မက္မႈ ေလာဘအား တဒဂၤအေနျဖင့္ ကင္းေနေတာ့၏။ ဆြမ္းခံျခင္း အမႈျပဳေတာ့မည့္အခ်ိန္၊ ျပဳေနဆဲအခ်ိန္၊ ျပဳျပီးသည့္အခ်ိန္မ်ားမွာ ဆြမ္းအလွဴရွင္မ်ားအား ေမတၱာပုိ႔သၾကရ၏။ ေမတၱာဓာတ္ကိန္းေနမည္ဆုိပါလ်ွင္ ေမတၱာႏွင့္ဆန္႕က်င္ဘက္ ေဒါသကိေလသာလည္း တဒဂၤမွာ ကင္းေနမည္ျဖစ္၏။

ဆြမ္းခံၾကြသူ အရွင္ျမတ္မ်ားမွာ သတိျဖင့္ သြားလာေနၾကရတာျဖစ္သျဖင့္ သတိ၏ ဆန္႔က်င္ဘက္ ေမာဟ တရားလည္း တဒဂၤကင္းေနမည္သာ။ ဆြမ္းခံျခင္းက်င့္ဝတ္သည္ မာန္မာနတရားမ်ားကုိ ခ်ဳိးႏွိမ္ျပီးမွ ၾကြရသျဖင့္ မာန တရားလည္း တဒဂၤ ကင္းေနမည္သာ၊ ဆြမ္းခံက်င့္ဝတ္ျဖင့္ က်င့္သုံး ဆြမ္းခံထြက္ေတာ္မူၾကေသာ သံဃာေတာ္ အရွင္အျမတ္မ်ားအား ဖူးေတြ႕ရျခင္း၊ လွဴဒါန္းရျခင္းမ်ားဟာ ဒကာ ဒကာမမ်ားအဖို႕ ၾကည္နူးစရာ ဝမ္းေျမာက္စရာ၊ ကုသုိလ္ျဖစ္စရာဟု အျမင္မွန္ေသာေၾကာင့္ မိစၦာဒိ႒ိ မွားယြင္းေသာ အျမင္လည္း တဒဂၤ ကင္းေနမည္သာ၊ ေနာက္တစ္ခ်က္ ဆြမ္းခံျခင္းအမႈဟာ တစ္ပါးသူထံမွာ ခုိးယူ လုယက္ ျခိမ္းေျခာက္ျပီး ရယူျခင္းမ်ဳိးမဟုတ္ဘဲ ေမတၱာတရားျပည့္ဝသည့္စိတ္၊ မာနကင္းရွင္းေနတဲ့စိတ္၊ ေလာဘကင္းရွင္းေနတဲ့ စိတ္ထားျဖင့္ အလွဴခံျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ရရွိလာတဲ့ ဆြမ္းဟာလည္း ျဖဴစင္ေသာ အသက္ေမြးမႈ ျဖစ္သျဖင့္ မျဖဴမစင္ ႏွင့္ရအပ္ေသာ ဆြမ္းမဟုတ္ဟု ႏွလုံးသြင္းလုိက္သည္ႏွင့္ သံသယဝိစိကိစၦာ၊ ကုသုိလ္အမႈျဖစ္တာေၾကာင့္ ရွက္စရာ၊ ေၾကာက္စရာလည္းမလုိသည့္အတြက္ အဟိရိက၊ အေနာတၱပၸစသည့္ ကိေလသာတရားမ်ား တဒဂၤေတာ့ ကင္းရွင္းေနမည္သာ၊ ထုိ႕ေၾကာင့္ပင္ ပိဏ္တပါတ္ဆြမ္းဟာ ေလာင္းလွဴေနသူ ဒကာ ဒကာမမ်ားအဖုိ႕ အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားတယ္လုိ႕ ဆုိရမည္ျဖစ္ေပသည္။

နိေရာဓသမာပတ္မွထသည့္အခါ၊ ဖလသမာပတ္မွ ထသည့္အခါမ်ားမွာ လွဴဒါန္းပါလ်ွင္ အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားတယ္ဆုိတာ အားလုံး အသိပင္၊ ေနာက္တစ္ခ်က္က ထုိမိမိ ေလာင္းလွဴလုိက္ေသာ ဆြမ္းဟာ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးတစ္ေယာက္ အတြက္လည္း မဟုတ္ေပ။ ထုိဆြမ္းျဖင့္ ခံယူေသာ အရွင္မ်ားဘုဥ္းေပးနုိင္သကဲ့သုိ႔၊ နာမက်န္းျဖစ္ေနေသာရဟန္း၊ ခရီးသြား အာဂႏၱဳရဟန္းမ်ား၊ သံဃာေတာ္မ်ား၏ ေဝယ်ေဝစၥျပဳေနေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ေအာက္ထစ္ဆုံး တိရစၦာန္ေလးမ်ားပါ မက်န္ ခြဲေဝသုံးေဆာင္ၾကတာျဖစ္လုိ႕ သံဃိကဒါနဟုလည္း ဆုိနုိင္မည္ျဖစ္ပါတယ္။ သံဃာကုိလွဴဒါန္းတာဟာ အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားတယ္ဆုိတာ အားလုံးအသိပင္ျဖစ္ေခ်၏။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေမးခြန္းရွင္ ဒကာမၾကီး- ေမျမန္မာ ေန႕စဥ္ လွဴဒါန္းေနေသာ ပိ႑ပါတ- ပိဏ္တပါတ္ဆြမ္း(နိစၥဘတ္)ဟာ သာသနာအတြက္ အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားတဲ့ ဆြမ္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆြမ္းေလာင္းလွဴတဲ့ ဒကာ-ဒကာမ်ားလည္း ဆြမ္းအက်ဳိးငါးပါးအပါအဝင္ ထူးျမတ္ေသာ အက်ဳိးေက်းဇူးမ်ားကုိ ရရွိနုိင္ေၾကာင္း ေျဖၾကားလုိက္ပါသည္။

ဆြမ္းလွဴဒါန္းရက်ဳိး
အသက္ရွည္ျခင္း၊ အဆင္းလွျခင္း၊ ခ်မ္းသာၾကီးျခင္း၊ ခြန္အားဗလၾကီးမားျခင္း၊ ဥာဏ္ပညာၾကီးမားျခင္း။
(အဂၤုတၱရ္နိကာယ္၊ ပဥၥကနိပါတ္၊ ေဘာဇနသုတ္)
ထုိပုိစ့္ေလးအား အၾကံဥာဏ္ေပးတဲ့ ေနာင္ေတာ္-အရွင္ဇနက(နာလႏၵာတကၠသုိလ္) အား အထူးေက်းဇူးတင္ပါသည္ဘုရား။

အရွင္ဝိမလဝံသ(နာလႏၵာတကၠသိုလ္)